دستگاه‌های تراشکاری یکی از حیاتی‌ترین ابزارهای صنعتی در فرآیندهای تولید قطعات مهندسی دقیق هستند. عملکرد صحیح و طول عمر مفید این مشین‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما یکی از مهم‌ترین عواملی که در حفظ کارایی و دوام دستگاه تأثیرگذار است، استفاده از روغن دستگاه تراش مناسب برای روانکاری و خنک‌کاری است. این روغن‌ها نقش حیاتی در کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش و آسیب به قطعات دستگاه و همچنین حفظ دمای مناسب در طول فرآیند تراشکاری ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی انواع روغن‌های مورد نیاز دستگاه‌های تراش، تاثیر شرایط دمایی، و تفاوت‌های روغن‌های مورد استفاده در کشورهای مختلف خواهیم پرداخت.

معرفی انواع روغن‌ دستگاه تراش

روغن‌های روانکاری

روغن‌های روانکاری یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های تراشکاری هستند. این روغن‌ها وظیفه کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک دستگاه را بر عهده دارند. در دستگاه‌های تراش، قطعاتی نظیر چرخ‌دنده‌ها، بلبرینگ‌ها و شفت‌ها در تماس با یکدیگر قرار دارند و بدون روغن مناسب، سایش شدید و خرابی دستگاه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. روغن‌های روانکاری معمولاً از ترکیبات معدنی و سنتتیک و یا روغن پلیمری ساخته می‌شوند و با ایجاد یک لایه نازک بین قطعات، از تماس مستقیم آن‌ها جلوگیری کرده و موجب کاهش اصطکاک می‌شوند.

روغن‌های خنک‌کننده

در فرآیند تراشکاری، به ویژه در سرعت‌های بالا، تولید گرما اجتناب‌ناپذیر است. این گرما می‌تواند موجب تغییر شکل، خرابی ابزار، یا آسیب به قطعه کار شود. روغن‌های خنک‌کننده در اینجا وارد عمل می‌شوند. این روغن‌ها، که معمولاً در ترکیب با آب یا به صورت روغن‌های خنک‌کننده سنتتیک وجود دارند، از افزایش دما جلوگیری کرده و موجب خنک‌کاری مؤثر ابزار و قطعه کار می‌شوند. علاوه بر این، روغن‌های خنک‌کننده به حذف ذرات ریز ناشی از تراشکاری و جلوگیری از زنگ‌زدگی قطعات کمک می‌کنند.

تاثیر شرایط دمایی بر انتخاب روغن دستگاه تراش

روغن‌های مناسب برای محیط‌های سرد

در محیط‌های سرد، روغن‌هایی با ویسکوزیته پایین‌تر استفاده می‌شوند. روغن‌های با ویسکوزیته پایین‌تر در دماهای سردتر، حرکت بهتری دارند و به راحتی به داخل فضاهای کوچک و باریک دستگاه نفوذ می‌کنند. این روغن‌ها همچنین از ایجاد یخ‌زدگی یا سخت شدن روغن جلوگیری می‌کنند و به روانکاری مناسب کمک می‌کنند. به عنوان مثال، روغن‌هایی با گرید SAE 10W برای این شرایط مناسب هستند.

روغن‌های مناسب برای محیط‌های گرم

در شرایط دمایی بالا، همانند روغن‌ هیدرولیک در جک هیدرولیک، از روغن‌هایی با ویسکوزیته بالاتر استفاده می‌شود. این روغن‌ها به‌راحتی در برابر گرمای زیاد مقاومت کرده و ویژگی‌های روانکاری خود را حفظ می‌کنند. روغن‌های با گرید SAE 30 یا SAE 40 معمولاً برای دستگاه‌های تراش در مناطق گرم توصیه می‌شوند. این روغن‌ها در دماهای بالا همچنان به‌طور مؤثر از سایش و آسیب به قطعات جلوگیری می‌کنند.

تفاوت‌های روغن دستگاه تراش از کشورهای مختلف

دستگاه‌های تراش چک

دستگاه‌های تراش تولیدی در جمهوری چک معمولاً به دلیل کیفیت ساخت بالا و دقت در طراحی، به روغن‌های روانکاری و خنک‌کننده با ویژگی‌های خاص نیاز دارند. این دستگاه‌ها در شرایط کار سنگین و دقیق عمل می‌کنند، بنابراین روغن‌های توصیه‌شده برای این دستگاه‌ها باید خواصی مانند مقاومت بالا در برابر فشار، حرارت و سایش را داشته باشند. در بسیاری از موارد، روغن‌های مخصوصی با افزودنی‌های ویژه برای دستگاه‌های تراش چک استفاده می‌شود تا عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر دستگاه تضمین شود.

دستگاه‌های تراش بلغار

دستگاه‌های تراش تولیدی در بلغارستان معمولاً ساده‌تر و اقتصادی‌تر هستند ولی ممکن است به روغن‌هایی با ترکیبات متفاوت یا خواص خاص نیاز داشته باشند. این دستگاه‌ها معمولاً در شرایط کاری که فشار کمتری بر دستگاه وارد می‌شود مانند تراش شفت تفلون نسوز، فعالیت می‌کنند. بنابراین، استفاده از روغن‌های با ویسکوزیته متوسط یا پایین‌تر برای این دستگاه‌ها معمول است. روغن‌های پایه معدنی یا ترکیبی برای این دستگاه‌ها مناسب‌تر هستند، زیرا هزینه کمتری دارند و در شرایط کاری معمولی به خوبی عمل می‌کنند.

دستگاه‌های تراش روس

دستگاه‌های تراش روسی معمولاً برای کار در شرایط صنعتی سخت طراحی شده‌اند. به‌خاطر این که در بسیاری از کارخانه‌ها با حجم بالای تولید و شرایط کاری دشوار مواجه‌اند، نیاز به روغن‌های با کیفیت و مقاوم دارند. این دستگاه‌ها به روغن‌هایی نیاز دارند که علاوه بر روانکاری مناسب، بتوانند در دماهای بسیار بالا و فشار زیاد به خوبی عمل کنند. بنابراین، روغن‌های با گرید بالا و ترکیبات افزودنی ضدسایش و ضدزنگ، بهترین گزینه برای دستگاه‌های روسی هستند.

دستگاه‌های تراش ترک

دستگاه‌های تراش تولیدی در ترکیه معمولاً طراحی ساده‌تری دارند و بیشتر برای بازارهای اقتصادی و متوسط طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها ممکن است به روغن‌های پایه معدنی یا ترکیب شده با افزودنی‌های خاص نیاز داشته باشند. در این دستگاه‌ها، معمولاً روغن‌های با ویسکوزیته متوسط و خواص روانکاری خوب می‌توانند عملکرد بهینه‌ای را تضمین کنند.

دستگاه‌های تراش ایران

دستگاه‌های تراش تبریز در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی داشته‌اند و به‌ویژه در صنایعی مانند خودروسازی و تولید قطعات دقیق به‌کار می‌روند. این دستگاه‌ها نیاز به روغن‌های با کیفیت بالا دارند که بتوانند در دماهای مختلف و شرایط متنوع عملکرد خوبی داشته باشند. روغن‌های پایه معدنی و سنتتیک با ویژگی‌های ضدسایش، ضدزنگ و مقاوم در برابر فشار معمولاً برای این دستگاه‌ها توصیه می‌شوند.

برندهای روغن دستگاه تراش در ایران

در ایران، برندهای مختلفی برای تولید روغن‌های دستگاه تراش وجود دارند که از نظر کیفیت و قیمت متفاوت هستند. برخی از این برندها عبارتند از:

پارس روانکار: یکی از بهترین روغن هیدرولیک در ایران است که روغن‌های مخصوص دستگاه‌های تراش را تولید می‌کند. روغن‌های این برند به دلیل ترکیبات خاص و افزودنی‌های مناسب، عملکرد روانکاری و خنک‌کنندگی خوبی دارند.

صنایع روغن‌سازی بهران: این شرکت نیز روغن‌های تخصصی برای دستگاه‌های تراش تولید می‌کند. روغن‌های بهران با فرمولاسیون‌های خاص خود، در شرایط مختلف دمایی و کاری عملکرد مناسبی دارند.

الوند: برند دیگری است که روغن‌های صنعتی مختلف از جمله روغن‌های تراشکاری را با قیمت مناسب تولید می‌کند و برای دستگاه‌های تراش ایرانی و خارجی مناسب است.

توسن: این برند نیز در بازار ایران روغن‌های صنعتی با کیفیتی ارائه می‌دهد که برای انواع دستگاه‌های تراش قابل استفاده است. روغن‌های توسن معمولاً ترکیبی از مواد اولیه با کیفیت هستند و ویژگی‌های روانکاری و خنک‌کنندگی خوبی دارند.

زمان تعویض روغن و نکات سرویس آن

تعویض به‌موقع روغن دستگاه تراش یکی از عوامل کلیدی در حفظ عملکرد بهینه و عمر دستگاه است. زمان تعویض روغن بسته به نوع دستگاه، شرایط کاری و نوع روغن می‌تواند متفاوت باشد. معمولاً توصیه می‌شود که روغن دستگاه تراش هر 6 تا 12 ماه یکبار تعویض شود. همچنین، در صورتی که روغن کثیف یا آلوده به ذرات شود، باید زودتر تعویض گردد. در کارگاه‌هایی که دستگاه‌ها به‌طور مداوم در حال فعالیت هستند، ممکن است نیاز به تعویض روغن زودتر از زمان‌های معمول باشد.

همیشه باید کیفیت روغن مورد استفاده را بررسی کنید. اگر روغن تغییر رنگ داده یا به‌طور محسوس آلوده شد، باید تعویض گردد. در هنگام تعویض روغن، باید سیستم روانکاری دستگاه را به‌خوبی تمیز کرده و از هرگونه ذره آلوده یا روغن کهنه پاک کنید تا از آسیب به دستگاه جلوگیری شود.

نکته بعدی این است که همیشه سطح روغن را بررسی کرده و از کافی بودن آن در سیستم اطمینان حاصل کنید. کاهش سطح روغن می‌تواند به سرعت موجب آسیب به قطعات متحرک دستگاه شود.

جمع‌بندی

انتخاب روغن مناسب برای دستگاه‌های تراشکاری اهمیت بسیاری دارد و می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد دستگاه و عمر مفید آن بگذارد. با توجه به نوع دستگاه، شرایط دمایی و کشور تولیدکننده، روغن‌ها باید به‌طور دقیق و بر اساس ویژگی‌های فنی دستگاه‌ها انتخاب شوند. استفاده از روغن‌های مناسب روانکاری و خنک‌کننده به دستگاه کمک می‌کند تا در شرایط مختلف دمایی و کاری، عملکرد بهینه‌ای داشته باشد و از آسیب به قطعات جلوگیری شود. همچنین، توجه به توصیه‌های مشاوره با متخصصان سایت پکیلون PAKILON.COM در انتخاب روغن، برای انتخاب مناسب به شما کمک می‌کند.